2018 yılı, zeytin periyodisitesi açısından çiftçi tabiriyle 'yok yılı' olup, verimin düşük olduğu yıllardandır. Zeytinde periyodisite; zeytin ağaçlarının bir yıl meyve verip, ertesi yıl ya hiç vermemesi ya da çok az meyve vermesi olarak tanımlanmaktadır. Oluşma derecesini iklim koşulları ve kültürel uygulamalar ve diğer bakım işleri etkilemektedir.
Bu yıl ki zeytin üretim sezonunda, verim açısından periyodisite etkisiyle verim düşüklüğü söz konusu olmakla birlikte, farklı etkilerden kaynaklanan kalite sorunu ve dökülme problemi görülmektedir. İl ve İlçe Müdürlüğümüz personellerince; zeytinde hastalık ve zararlı gözlem ve sürveyleri bütün sezon boyunca yürütülmektedir. Özellikle meyvenin yağlanmaya başlamasıyla birlikte, birçok farklı etkenden kaynaklanan; zeytin meyve kalitesini olumsuz şekilde etkileyen şekil bozuklukları, lekeler, çürüme, dökülme vb. şekilde kendini gösteren zararlar görülmektedir. Bunlar birçok etmen ve faktörden kaynaklı olabilmektedir;
- Zeytin sineği mücadelesinin zamanında ve gerektiği şekilde yapılmaması,
- Özellikle ürünün az olduğu yıllarda bahçelerde bakım yapılmaması,
- Bakım yapılmayan bahçelerde bırakılan kuru dallar, budama artıkları, çürümeye bırakılmış meyveler vb. bitki artıklarının, bitki hastalık ve zararlıları için beslenme, barınma ve üreme ortamı oluşturması,
- Zeytin Halkalı Leke hastalığı mücadelesinin gerektiği şekilde yapılmaması,
- İklim değişikliklerinden kaynaklı dengesiz yağış, sıcaklık vb. etkilerin bitki fenolojisi, hastalık gelişimini, zararlı biyolojisini etkilemesi ve değiştirmesi,
- Yine iklim değişikliklerine bağlı olarak bitki sağlığında etkili ikincil (seconder) etmenlerin ön plana çıkabilmesi gibi birçok faktör bitki sağlığına ve zeytin kalitesine etki etmektedir.
Zeytin sineği ve zeytin kızılkurdu her yıl az veya çok zararı olabilecek şekilde doğada var olan zararlılardandır ve zeytin sineği için yapılan zirai mücadele her iki zararlıyı da kontrol altına almaktadır.
Zararlı böcekler yanında farklı fungal etmenlerden veya fizyolojik etkilerden kaynaklanan zararlarda gözlenmektedir. Mevcut üretim sezonunda seyreden yağış ve sıcaklığın; hastalık, zararlı gelişimine etkisinden kaynaklı o yıla özgü oluşabilecek zararlarda söz konusu olabilmektedir. Geçmiş yıllarda görülmeyen, farklı bir semptomla karşılaşılması durumunda alınan numuneler uzmanlar tarafından incelenmek üzere laboratuvarlarda analize alınmaktadır.
Birçok farklı etmen ( zeytin sineği, zeytin kızıl kurdu, zeytin halkalı leke, antraknoz veya başka bir etmen) ya da fizyolojik faktörlerden (sıcaklık, yağış, kuraklık gibi dengesiz iklimsel etkiler) kaynaklanabilen zeytinde kalite sorununa neden olan durumlar için alınacak önlemler ve yapılması gerekenler şunlardır:
- Zeytin Halkalı Leke hastalığına karşı mücadelenin doğru ve zamanında yapılması,
- Zeytin Sineği zararlısına karşı doğru ve zamanında, gerektiği şekilde mücadele edilmesi,
- Zeytin verim yılında olsun olmasın, halkalı leke hastalığına karşı mücadelenin yapılması, meyve az olsa da sinek zararına karşı önlem alınması önemlidir.
- Toprak ve yaprak analizine göre bitki besleme ve gübreleme uygulamalarının yapılması, bitkinin, olumsuz fizyolojik etkilere karşı dayanıklılığını artıracaktır.
- Özellikle üretim sezonu sonunda her türlü bağ ve bahçelerde bitki artıklarının ortadan kaldırılması, kuruyan ağaç dallarının yakılması ya da öğütülerek gömülmesi, çürümüş meyvelerin ortada bırakılmaması çok önemlidir.
- Ağaçların iç kısmı güneş ve hava alacak şekilde budamaların yapılması; fungal hastalıkların gelişiminin önlenmesi ve sağlıklı sürgün gelişimi gibi birçok açıdan önemlidir.